Cel działania
Działanie ukierunkowane jest na tworzenie warunków dla rozwoju społeczno-ekonomicznego obszarów wiejskich i aktywizacji ludności wiejskiej przez wsparcie inwestycyjne przyznawane na realizację projektów związanych z zagospodarowaniem przestrzeni publicznej, w tym utrzymaniem, odbudową i poprawą stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi oraz podniesienie atrakcyjności turystycznej obszarów wiejskich. Celem działania jest wpływanie na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich poprzez zaspokajanie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Umożliwić ma ono rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpłynie na wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich.
 
Beneficjenci
Beneficjentem pomocy w ramach działania Odnowa i rozwój wsi może być:
1) gmina;
2) instytucja kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego;
3) osoba prawna lub jednostka nieposiadająca osobowości prawnej, działająca na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania - na operacje, w ramach których są ponoszone następujące koszty:
   a) związane z kształtowaniem obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, sprzyjających nawiązywania kontaktów społecznych, ze względu na ich położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, w szczególności poprzez odnawianie lub budowę placów parkingowych, chodników lub oświetlenia ulicznego;
   b) odnawiania elewacji zewnętrznych i dachów w budynkach architektury sakralnej, wpisanych do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencja zabytków i odnawiania cmentarzy wpisanych do rejestru zabytków;
   c) zakupu materiału siewnego lub nasadzeniowego roślin wieloletnich - koniecznego do realizacji operacji;
   d) zakupu sprzętu, materiałów i usług, służących realizacji operacji;
   e)ogólne, które są bezpośrednio związane z przygotowaniem i realizacją operacji;
4) organizacja pozarządowa o statusie organizacji pożytku publicznego, której cele statutowe są zbieżne z celami działania Odnowa i rozwój wsi.
Podmioty te muszą jednakże mieć siedzibą lub realizować operację na terenie objętym lokalną strategią rozwoju, w ramach której ubiegają się o finansowanie operacji.
 
Zakres pomocy
Pomocy finansowej udziela się na operacje w zakresie:
1) budowy, przebudowy, remontu lub wyposażenia obiektów:
   a) pełniących funkcje publiczne, społeczno-kulturalne, rekreacyjne i sportowe,
   b)służących promocji obszarów wiejskich,w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury,
2) kształtowania obszaru przestrzeni publicznej;
3) budowy, remontu lub przebudowy infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych lub społeczno-kulturalnych;
4) zakupu obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa w danym regionie, w tym budynków będących zabytkami, z przeznaczenie na cele publiczne;
5) odnawiania,eksponowania lub konserwacji lokalnych pomników historycznych, budynków będących zabytkami lub miejsc pamięci;
6) kultywowania tradycji społeczności lokalnej oraz tradycyjnych zawodów.
 
Koszty kwalifikowalne
1) budowy, przebudowy, remontu lub wyposażenia budynków pełniących funkcje rekreacyjne, sportowe i społeczno-kulturalne, w tym świetlic i domów kultury, z wyłączeniem szkół, przedszkoli i żłobków;
2) budowy, przebudowy, remontu lub wyposażenia obiektów małej architektury;
3) budowy, przebudowy lub remontu przeznaczonych do użytku publicznego ścieżek rowerowych, szlaków pieszych, placów zabaw, miejsc rekreacji oraz obiektów sportowych, z wyłączeniem sal sportowych, przeznaczonych wyłącznie dla szkół i przedszkoli;
4) zakup towarów służącym przedsięwzięciom związanych z kultywowaniem tradycji społeczności lokalnych lub tradycyjnych zawodów;
5) związanych z kształtowaniem obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na ich położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, w szczególności poprzez odnawianie lub budowę placów parkingowych, chodników, lub oświetlenia ulicznego;
6) urządzania i porządkowania terenów zielonych, parków lub innych miejsc wypoczynku;
7) budowy, przebudowy lub remontu infrastruktury turystycznej;
8) zagospodarowania zbiorników i cieków wodnych w celu wykorzystania ich do rekreacji lub w celu poprawy estetyki miejscowości;
9) rewitalizacja budynków wpisanych do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencją zabytków, użytkowanych na cele publiczne oraz obiektów małej architektury, odnawiania lub konserwacji lokalnych pomników historycznych i miejsc pamięci;
10) zakupu i odnawiania obiektów charakterystycznych dla danego regionu lub tradycji budownictwa wiejskiego i ich adaptacji na cele publiczne;
11) budowy, przebudowy, remontu lub wyposażania obiektów budowlanych przeznaczonych na cele promocji lokalnych produktów i usług, w tym pawilonów, punktów wystawowych, sal ekspozycyjnych lub witryn;
12) odnawiania elewacji zewnętrznych i dachów w budynkach architektury sakralnej wpisanych do rejestru zabytków objętych wojewódzką ewidencją zabytków i odnawiania cmentarzy wpisanych do rejestru zabytków ;
13) wyburzenia i rozbiórki zdewastowanych obiektów budowlanych w celu uporządkowania terenu w miejscowości, jeżeli niemożliwe jest ich odnowienie i dalsze użytkowanie - w zakresie koniecznym do realizacji operacji wymienionych w pkt 1-12;
14) zakupu materiału siewnego lub nasadzeniowego roślin wieloletnich - koniecznego do realizacji operacji;
15) zakupu sprzętu, materiałów i usług, służących realizacji operacji;
16) ogólnych, które są bezpośrednio związane z przygotowaniem i realizacja operacji.
Koszty ogólne (wymienione powyżej w pkt 16) nie mogą przekraczać 10% wartości pozostałych kosztów kwalifikowalnych.
 
Koszty ogólne mogą dotyczyć:
1) przygotowania dokumentacji technicznej operacji, w tym:
   a) kosztorysów,
   b) projektów architektonicznych lub budowlanych,
   c) ocen lub raportów oddziaływania na środowisko,
   d) dokumentacji geologicznej lub hydrologicznej,
   e) wypisów i wyrysów z katastru nieruchomości,
   f) usług geodezyjno - kartograficznych,
   g) usług rzeczoznawcy majątkowego;
2) opłat za patenty lub licencje;
3) sprawowania nadzoru inwestorskiego lub autorskiego i związane z kierowaniem robotami budowlanymi;
4) przygotowania innych dokumentów niezbędnych do realizacji operacji.
Do kosztów kwalifikowalnych zalicza się także podatek od towarów i usług (VAT), na zasadach określonych w art. 71 ust. 3 lit. a rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz. Urz. UE L 277 z 21.10.2005, str.1, z późn. zm.).
 
Uwaga: W świetle interpretacji Komisji Europejskiej z dnia 13 stycznia 2009 r. dotyczące art. 71 ust. 3 lit. a rozporządzenia Rady nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, VAT stanowi koszt niekwalifikowany dla niepodlegających opodatkowaniu VAT krajowych, regionalnych i lokalnych organów władzy i innych instytucji prawa publicznego, w tym m. in. gmin, stowarzyszeń gmin.
 
Kryteria dostępu - czyli jakie warunki należy spełnić by otrzymać pomoc:
Pomoc finansowa może być przyznana, jeżeli:
1) projekt realizowany jest w miejscowości należącej do:
   - gminy wiejskiej lub
   - gminy wiejsko-miejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys. mieszkańców,lub
   - gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców,
2) projekt wpisuje się w zakres Planu Odnowy Miejscowości;
3) projekt nie ma charakteru komercyjnego;
4) w przypadku, gdy projekt realizowany będzie na nieruchomości nie należącej do beneficjenta, beneficjent posiada prawo do dysponowania tą nieruchomością na cele określone w projekcie przez okres 7 lat po realizacji projektu;
5) organizacja pozarządowa działa w obszarze zbieżnym z celami działania "Odnowa i rozwój wsi" w szczególności na rzecz aktywizacji ludności, rozwoju oraz zachowania dziedzictwa kulturowego lub przyrodniczego;
6) projekt składany przez instytucję kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego został zaakceptowany przez tę jednostkę.
 
Forma i wysokość pomocy
Pomoc finansowa ma formę refundacji części kosztów kwalifikowalnych projektu. Maksymalna wysokość pomocy na realizację projektów w jednej miejscowości wynosi 500 000 zł w okresie realizacji PROW 2007-2013.
 
Uwaga: Dana miejscowość może otrzymać pomoc zarówno w ramach osi 3 jak i w ramach działania Wdrażanie lokalnej strategii rozwoju, co daje w sumie możliwość uzyskania 1 000 000 zł na jedną miejscowość.
Wielkość pomocy przyznanej na realizację jednego projektu nie może być niższa niż 25 000 zł a poziom pomocy finansowej z EFRROW wynosi maksymalnie 75% kosztów kwalifikowanych projektu. Wymagany krajowy wkład środków publicznych, w wysokości, co najmniej 25% kosztów kwalifikowanych projektu, pochodzi ze środków własnych beneficjenta.
 

źródło: Publikacja Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi pt. Wdrażania lokalnych strategii rozwoju w ramach Osi 4 Leader Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

Załączniki:
Wniosek
Wniosek
Instrukcja wypełniania wniosku
Zarządzenie Nr 83/2009
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 31 lipca 2008
Oświadczenie o posiadaniu doświadczenia
Oświadczenie wnioskodawcy o korzystaniu, niekorzystaniu z dofinansowania SPO ROL
Kryteria wyboru